Stichting Lucie Burgers

Achtergrond-aanpassing bij koraalduivels

­Koraalduivels zijn populaire aquariumvissen vanwege hun mooie, kleurrijke en complexe uiterlijk. Wanneer ze op kleinere vissen jagen, volgen ze langzaam hun prooi en slagen ze erin om deze tot op zeer korte afstand te benaderen. Het is een raadsel hoe ze dit ondanks hun flamboyante uiterlijk voor elkaar krijgen. Met deze studie wordt onderzocht of koraalduivels zichzelf actief onzichtbaar maken voor prooien, door de achtergrond te kiezen van waaruit ze naderen. Koraalduivels komen oorspronkelijk uit kleurrijke koraalriffen en het vermoeden bestaat dat ze door zo’n achtergrond onopgemerkt blijven. 

Davide Bottacini/Behavioural Ecology Group Wageningen University & Research - 2022

Vrouwelijke zwellichamen in bonobo’s

­In een wereld die gedomineerd wordt door menselijk patriarchaat vragen we ons af hoe we hier terecht zijn gekomen. Hoe de machtsasymmetrie tussen mannen en vrouwen is geëvolueerd. Vandaag de dag wordt naar gendergelijkheid in samenlevingen gestreefd, waar vrouwen vrij zijn van mannelijke dominantie, seksuele dwang en agressie. Niet-menselijke primaten bieden ons een spiegel van onze evolutionaire oorsprong. Bonobo's vormen een interessant systeem om te bestuderen hoe hun machtsdynamiek verschilt van die van mensen en de meeste niet-menselijke primaten, door hun gebrek aan agressie, vrouwelijke dominantie en overvloed aan affiliatief en seksueel gedrag. De onderzoeker bestudeert hoe vrouwelijke genitale signalen interacties tussen vrouwtjes beïnvloeden, zoals verzorging, genitaal wrijven, voedsel delen of agressie. 

Foto door: Miguel Gareta García

Miguel Gareta García/Human Evolutionary Biology Harvard (VS) - 2023

Akoestiek van Risso’s dolfijnen

Walvisachtigen hebben veel verschillende manieren van samenleven, waarbij onderlinge communicatie erg belangrijk is. De sociale structuur van Risso's dolfijnen bij de Azoren wordt al sinds 2000 bestudeerd. Zo is ontdekt dat volwassen mannetjes met vaste vrienden samenleven en daarbij verschillende niveaus van vriendschappen onderhouden. Dat soort stabiele vriendschappen tussen mannetjes zijn zeldzaam, en daarom is het interessant ze te onderzoeken. Om de relaties en de functie van vocale communicatie binnen en tussen mannetjesgroepen beter te begrijpen, worden onderwatergeluiden van mannetjesgroepen opgenomen.  

Karin Hartman/Stichting Nova Atlantis - 2021

Verspreiding en roep van een hybride gibbon-populatie

De vraag hoe hybride soorten communiceren is interessant en voor primaten zijn er maar weinig hybridezones bekend. De regenwouden van het afgelegen binnenland van Borneo herbergen de enige natuurlijke hybride gibbon in Indonesië. Deze primaat werd in 1979 ontdekt. Cruciale kennis over de vocalisatie en de verspreiding van de populatie is nog steeds onbekend. Deze expeditie zal de eerste zijn om de vocalisatie, verspreiding en status van deze geïsoleerde populatie te ontrafelen, waarbij nieuwe wetenschappelijke methoden worden gebruikt om soorten te onderscheiden en populatiedichtheden vast te stellen aan de hand van de unieke luide roep van de gibbon. 

Jorian Hendriks/Borneo Nature Foundation International - 2023

Gegevensanalyseproject over bosbranden en raven in Yellowstone

Bosbranden worden steeds onvoorspelbaarder. Daarnaast is nog weinig bekend van de interactie tussen dieren en vuur. Zonder deze kennis zijn beschermingsstrategieën slecht toegerust om de achteruitgang van veel soorten die bedreigd worden door bosbranden aan te pakken. Door 60 raven met GPS-trackers uit te rusten en tezamen met publiek beschikbare satellietgegevens over bosbranden worden de bewegingen van raven in relatie tot bosbranden in Yellowstone National Park geanalyseerd. Dit is de eerste benadering in zijn soort voor de studie van de interactie tussen dieren en branden. Door een analytisch basissjabloon te bouwen, kunnen deze technieken later worden toegepast op veel andere soorten en locaties. 

Foto door: Ivo Jacobs

Ivo Jacobs/Pyrocognition Group Lunds Universitet (Zweden) -2022

Onderzoek naar socialiteit bij struikzwiepfluiters en spitskuifduiven

De meeste vogelsoorten zijn monogaam. Toch is het tot op heden onbekend hoe sterk hun partnerschappen zijn vanwege obstakels rond het continu volgen van vogels in het wild. Met gloednieuwe tracktechnologie kunnen radiotrackers met zonnecellen aan vogels bevestigd worden. Hierdoor is het mogelijk om bewegingspatronen van struikzwiepfluiters en spitskuifduiven te identificeren, waardoor wij kunnen meten hoe sterk hun partnerschappen zijn. Dit kan vervolgens gelinkt worden aan sociaal gedrag, bewegingsecologie, foerageren en risicovermijding. Met deze aanpak zal de wetenschap veel meer te weten komen over (effecten van) partnerschappen bij monogame vogels. 

Frigg Speelman/Groningen Institute for Evolutionary Life Sciences Rijksuniversiteit Groningen - 2023

Onderzoek naar de cognitieve vaardigheden onder wilde guppen op Trinidad

De invloed van predatiedruk op de evolutie van cognitie wordt getest door onderzoek onder wilde guppen van populaties met hoge en lage predatie. De bevindingen hiervan zullen ook relevant zijn voor het begrijpen van de evolutie van cognitie in andere systemen. Het dient een tweeledig doel: enerzijds het ontwikkelen van een leerapparaat om de cognitie van vissen in hun natuurlijke habitat te testen en anderzijds het effect van predatiedruk op cognitie testen door de vergelijking van lage en hoge predatieplaatsen van guppen.

Hannah de Waele/Behavioural Ecology Group Wageningen University & Research - 2021

De persoonlijkheden van de chimpansees en de rol daarvan in sociale relaties

Er is onder wetenschappers grote interesse in de persoonlijkheid van dieren. Er is echter weinig bekend over de persoonlijkheid van primaten, en in het bijzonder van chimpansees. Bovendien is er nog weinig onderzoek gedaan naar de link tussen persoonlijkheid en sociaal gedrag. Daarom hebben wij een uitgebreide studie verricht naar de persoonlijkheden van chimpansees en lieten wij zien dat bij bepaalde populaties maar liefst 6 verschillende persoonlijkheidsdimensies herbergen. Chimpansees kiezen dus, net als mensen, vrienden die zich soortgelijk gedragen.

Edwin van Leeuwen/Liesbeth Sterck/Suska Nolte/Universities of Antwerp & Utrecht -2019

Vorming van persoonlijkheid bij koolmezen

Afgelopen jaar heeft Bernice Sepers een beurs gehad van de stichting om te onderzoeken op welke manieren koolmezen hun gedrag aan kunnen passen aan een veranderende omgeving. Zij onderzocht hoe de omgevingsfactoren de persoonlijkheid van koolmezen beïnvloedt (agressief versus rustig gedrag, sociaal of teruggetrokken, enzovoort) door middel van epigenetische markeringen (aanpassingen in de genetische code door moleculaire groepen).

Bernice Sepers/ NIOO-KNAW -2016

Gezamenlijke bewegingen bij zowel vogels als vissen

Een van de onderwerpen die wij bestudeerd hebben is het samenwerken in zwermen, zowel bij vissen als bij vogels. De dieren baseren hun acties op de bewegingen die door hun buren worden gemaakt! Lucie Burgers heeft het mogelijk gemaakt om onder andere Rome te bezoeken, waar hele zwermen spreeuwen gefilmd en en onderzocht konden worden en buitenlandse studenten te betrekken bij het onderzoek.

Charlotte Hemelrijk/Groningen Institute for Evolutionary Life Sciences Rijksuniversiteit Groningen - 2011/2013/2014/2015/2016

Waar orang-oetans weer leren om aap te zijn

De Lucie Burgers Stichting financiert onderzoek en natuurbehoud. Onlangs werd een bijdrage overgemaakt aan de Stichting Vier Voeters (respectievelijk aan de internationale tak ervan, ‘Four Paws’), voor hun werk met verweesde orang-oetans in Oost-Kalimantan, Indonesië. Het doel van het project is, om de jonge orang-oetanweesjes uiteindelijk weer los te laten in het bos.

Signe Preuschoft/Yayasan Jejak Pulan Indonesië via Stichting Vier Voeters/Four Paws - 2018

Migratieroutes van pygmee-olifanten

Dit onderzoek richt zich op de Pygmee-olifanten in Borneo, Indonesië. Wij hebben ons met name gericht op de migratieroutes van deze bedreigde soort. Stichting Lucie Burgers heeft het mogelijk gemaakt om veldonderzoek te verrichten om te kijken of de meest waarschijnlijke migratieroutes ook daadwerkelijk gebruikt worden. De aanwezigheid van palmolie is een belangrijke factor die de Pygmee-olifanten aantrekken. Ook het regenseizoen heeft invloed op het migratiegedrag van deze olifantensoort.

J.P.R. van Oostrom/Conservation Biology Universiteit van Leiden - 2012

Gedragsonderzoek bij bili-chimpansees

Dit project richt zich op het gedrag van de zogeheten bili-chimpansees in de bossen en grasvlakten van het noorden van Congo. Dankzij het onderzoek hebben we ontdekt dat deze soort gereedschap kiest aan de hand van de constructie van bijvoorbeeld mierennesten, gedrag wat normaal gesproken meer bij gorilla's past. Stichting Lucie Burgers heeft het voor ons mogelijk gemaakt om veldonderzoek naar deze bijzondere chimpansee-soort te verrichten.

Cleve Hicks/Max-Planck Instituut voor Evolutionaire Anthropologie Leipzig - 2007/2010/2013

Communicatie tussen witpluim­oeistities

Witpluim­oeistities zijn in staat om redelijk gedetailleerd met elkaar te communiceren. Dit onderzoek richtte zich op vrouwtjes en of deze met elkaar kunnen communiceren over vruchtbaarheid. Stichting Lucie Burgers heeft het mogelijk gemaakt dit te testen bij verschillende witpluimoeistities in verschillende omstandigheden. Op deze manier worden meer inzichten verkregen over de communicatievermogen van deze apensoort.

Meike Zeminh/Institute of Biology Universiteit Leiden - 2015

Migratie van de reuzenmanta

Dit project richt zich onder anderen op de trek van reuzenmanta's langs de kust van Mozambique. Lucie Burgers heeft het mogelijk gemaakt om deze roggen te taggen om zo gegevens te verzamelen. Aan de hand van deze cruciale informatie kunnen gegronde strategieën bedacht worden om deze diersoort te kunnen behouden.

D.I. van Duinkerken Gedragsbiologie Universiteit Utrecht - 2012